Trong thế giới ngày càng phức tạp và đa dạng này, việc chọn nghề nghiệp không chỉ là một quyết định quan trọng mà còn là một thách thức lớn đối với học sinh trung học. Để giúp con hiểu được tầm quan trọng của việc chọn nghề, ba mẹ cần thực hiện một số bước sau đây.
1. Hiểu rõ về nghề nghiệp
Trước hết, ba mẹ cần giúp con hiểu rõ về vai trò của nghề nghiệp đối với cuộc sống của mỗi người. Nghề nghiệp không chỉ là công việc mà còn là một phần quan trọng của cuộc sống. Nó ảnh hưởng đến sự hạnh phúc, sự tự do, sự tự lập và sự phát triển cá nhân. Từ đó con nhận ra rằng việc chọn nghề nghiệp là một quyết định quan trọng mà con cần phải thực hiện một cách cẩn thận và có ý thức.
Ví dụ: Ba mẹ có thể kể cho con nghe về quá trình làm việc của mình, những khó khăn và thách thức mà ba mẹ đã phải đối mặt, cũng như những niềm vui và thành công mà nghề nghiệp mang lại.
2. Khám phá sở thích và kỹ năng
Việc thứ hai cần làm là ba mẹ tạo điều kiện cho con khám phá sở thích và kỹ năng của mình. Điều này giúp con hiểu rõ hơn về bản thân để sau này có thể đưa ra một lựa chọn một nghề nghiệp phù hợp. Ba mẹ có thể cho con tham gia các câu lạc bộ và tổ chức ngoại khóa mà con hứng thú; khuyến khích con thử nghiệm với các hoạt động khác nhau, từ việc chơi nhạc cụ, chơi thể thao, làm việc nhà cho đến việc tham gia vào các dự án khoa học. Các trải nghiệm này sẽ dần giúp con tìm ra và xác tính ra những điều mà con thích và không thích; làm được và không làm được.
Ví dụ: Bên cạnh việc tham gia các câu lạc bộ ngoại khóa thì phụ giúp trang trí nhà cửa, quản trò cho các em nhỏ, hướng dẫn em đọc sách, tham gia các hoạt động trồng cây, chăm sóc động vật, tình nguyện viên quản lý thư viện, v.v đều là sẽ giúp ba mẹ ngày càng hiểu con hơn và các con ngày càng hiểu mình hơn.
3. Hiểu về thế giới công việc
Tiếp đến, ba mẹ sẽ giúp con hiểu về thế giới làm việc, tìm hiểu về các ngành nghề khác nhau, cơ hội nghề nghiệp và xu hướng thị trường lao động. Điều này giúp con nhận ra rằng có hàng nghìn công việc và ngành nghề để lựa chọn. không chỉ giới hạn trong những ngành nghề con quan sát được ở vòng tròn nhỏ bé xung quanh mình.
Ví dụ: Ba mẹ có thể đưa con đi tham quan tại các trường đại học, các nơi làm việc như nhà máy, doanh nghiệp, nông trại, phòng thí nghiệm, v.v. để con có cơ hội tìm hiểu về các công việc khác nhau trong từng môi trường.
Ngoài trải nghiệm thực tế, ba mẹ có thể hỗ trợ con tìm hiểu thông tin về các ngành nghề qua những phương tiện khác như sách báo, tạp chí về nghề nghiệp, các kênh thông tin tin cậy trên mạng internet
4. Phát triển kỹ năng quyết định
Và điều cuối cùng nhưng cũng là yếu tố chính là ba mẹ hỗ trợ con phát triển kỹ năng ra quyết định. Đây là một kỹ năng không chỉ giúp con tự tin hơn trong việc lựa chọn nghề nghiệp mà còn là kỹ năng then chốt phải có với người lao động thời đại 4.0. Do đó ba mẹ cần giúp con biết cách và thực hành kỹ năng ra quyết định từ sớm thông qua các hoạt động hàng ngày. Với sự hướng dẫn, theo dõi và uốn nắn của ba mẹ, khả năng đưa ra các quyết định phù hợp, dựa trên sự phân tích đánh giá thỏa đáng vấn đề của con sẽ ngày càng được hoàn thiện.
Ví dụ: Ba mẹ cho con dần quyết định về việc chọn trang phục, chọn đồ chơi, chọn bạn, chọn hoạt động ngoại khóa, chọn nơi cả gia đình đi nghỉ mát, v.v..
Hành trình con hiểu và khám phá thế giới nghề nghiệp để đưa ra quyết định là một hành trình dài với nhiều biến số. Trong đó vai trò của ba mẹ là vô cùng quan trọng, từ việc tạo môi trường khuyến khích con khám phá sở thích, kỹ năng, đến việc hỗ trợ con tìm hiểu các lựa chọn nghề nghiệp tiềm năng và phát triển kỹ năng ra quyết định cho con. Có thể đôi khi ba mẹ sẽ có cảm giác như đang đi rừng tìm lối và cần sự hỗ trợ của một người dẫn đường, biết lối, biết phương pháp đi rừng. Hãy đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ của các chuyên gia về hướng nghiệp. Họ sẽ là những “Sherpa” đồng hành, giúp con và ba mẹ chọn được chiếc la bàn phù hợp để tự mình tìm lối.