Tốt nghiệp với kết quả giỏi và khả năng ngoại ngữ xuất sắc, Hương được nhận ngay vào vị trí nhân viên tín dụng của một ngân hàng quốc tế. Sau hơn ba năm làm việc, Hương thể hiện khả năng vượt trội không chỉ trong công việc mà còn trong việc kết nối với các thành viên khác trong nhóm và khiến họ lắng nghe ý kiến của mình. Và mới đây, Hương được thông báo cô ấy sẽ được thăng chức lên vị trí trợ lý trưởng phòng tín dụng.
Ban đầu, Hương rất tự hào và vui mừng vì được công nhận và đánh giá cao. Nhưng sâu thẳm trong lòng, cô có sự lo lắng mơ hồ về tiềm năng phát triển của mình trong lĩnh vực tài chính. Cô không thực sự thích làm việc với các con số. Cô có thể làm công việc tốt ở cấp độ nhân viên nhưng liệu cô có thể duy trì được hiệu quả ở cấp độ cao hơn không? Cô có cảm giác rằng tài chính không phải là điểm mạnh nhất của mình. Trong khi đó Hương luôn yêu thích làm việc với sách và các vấn đề liên quan. Đó cũng là công việc làm thêm của cô cho đến nay – biên tập sách liên quan chủ đề kinh doanh – tài chính. Cô nhận thấy mình yêu thích công việc này và cũng nhận được nhiều lời khen. Và vì vậy cô rất phân vân – nhận cơ hội thăng tiến và tiếp tục đầu tư thời gian, công sức cho lĩnh vực tài chính hay chuyển sang ngành xuất bản sách và bắt đầu lại từ đầu.
Đây chính là thời điểm Hương đang phải đưa ra một quyết định quan trọng cho sự nghiệp của mình. Và đây là các yếu tố cô ấy cần xem xét:
- Năng lực và Thế Mạnh: Hương có thể thuộc nhóm người có khả năng đa dạng trong nhiều lĩnh vực và do đó có thể đảm nhận nhiều dạng công việc khác nhau ở mức độ vừa phải. Nhưng khi bắt đầu đi sâu vào từng lĩnh vực với yêu cầu kỹ năng và kiến thức chuyên sâu hơn, Hương có thể gặp thách thức nếu không khai thác được kỹ năng cô thật sự giỏi. Điều mấu chốt là cô cần phải xác định được đâu là năng lực nổi trội nhất, điểm mạnh nhất của cô để tập trung rèn luyện. Được như vậy, khả năng phát triển của cô trong lĩnh vực thế mạnh sẽ không có giới hạn.
- Sở thích và đam mê nghề nghiệp: Theo đuổi một công việc không những là thế mạnh mà còn trùng với sở thích và đam mê sẽ là tiền đề vững chắc cho sự phát triển sự nghiệp dài lâu. Trong trường hợp của Hương, nếu cô thực sự không có hứng thú với các con số hoặc những bài toán về đầu tư thì có thể cô sẽ thiếu động lực cần thiết để tập trung trí tuệ, công sức và cả cảm xúc để giải quyết các thách thức ngày càng khó nhằn ở cấp độ chuyên sâu. Nếu rẽ hướng qua ngành xuất bản, cô sẽ mất đi những lợi thế kinh nghiệm và cơ hội tích lũy trong công việc cũ. Điều quan trọng là đây có thực sự là đam mê của cô hay cũng chỉ là một sở thích nhất thời?
- Nhu cầu tài chính: đây là một yếu tố không nên xem nhẹ khi cân nhắc các quyết định công việc. Rõ ràng với Hương, tại thời điểm hiện tại, công việc tài chính có thể mang lại cho cô ấy thu nhập tốt, nhất là khi cô ấy được thăng chức. Trong khi đó, nếu chuyển sang lĩnh vực xuất bản – biên tập sách, có thể cô cần bắt đầu lại ở vị trí nhân viên và như vậy, thu nhập của cô chắc chắn bị ảnh hưởng. Cô có sẵn sàng chấp nhận sự đánh đổi này?
- Giá trị theo đuổi: Tuy không biểu hiện rõ ràng như những yếu tố bên trên, các giá trị mà bản thân theo đuổi lại có tác động không nhỏ đến động lực phấn đấu của mỗi người. Hương cần phải suy nghĩ thật kỹ về những gì quan trọng với cô. Cô sẽ làm việc tốt nhất ở môi trường làm việc như thế nào? Cô cần gì từ những nhà quản lý và đồng nghiệp? Cô kỳ vọng công việc của mình đóng góp gì cho xã hội? Cô mong muốn có được cảm giác gì sau mỗi ngày làm việc?
Trên đây là các yếu tố quan trọng chi phối đến Mục tiêu nghề nghiệp của mỗi cá nhân. Hương đang phải chọn giữa động lực “Thăng tiến lên vị trí lãnh đạo” trong một công việc có thể chưa hẳn là thế mạnh để đem cho cô sự phát triển lâu dài và động lực “ Thay đổi nghề nghiệp” để tìm kiếm con đường tối ưu nhất cho bản thân để từ đó xác định cho mình mục tiêu và con đường phát triển.
Câu chuyện của Hương là câu chuyện của rất nhiều người trẻ (và có thể cả không trẻ). Những người có năng lực, có hiệu suất làm việc cao và đã đi một đoạn đường khá dài để đạt đến một thành tựu nhất định rồi chợt nhận ra hình như mình đang vào ngõ cụt và cần phải rẽ hướng. Quyết định đưa ra sẽ không hề dễ dàng. Luôn có được và mất cho từng lựa chọn. Điều mấu chốt là Hương cần đưa ra một quyết định dựa trên đầy đủ thông tin. Cô cần thu thập các thông tin theo các yếu tố đã nêu ở trên; hoặc tham khảo ý kiến của những người tin cậy – người thân, bạn bè, đồng nghiệp. Ngoài ra, cô có thể làm việc với các chuyên gia về định hướng và phát triển nghề nghiệp để có được sự hỗ trợ và tư vấn chuyên sâu và đưa ra lựa chọn phù hợp và tối ưu nhất cho bản thân.