Trong cuộc đua giành lấy cơ hội việc làm ngày càng khốc liệt, liệu tấm bằng đại học có còn là “lá bùa hộ mệnh” như trước đây? Điều gì đang thay đổi?
Một nghiên cứu của Emsi Burning Glass cho thấy, nhu cầu về bằng cấp trong nhiều ngành nghề đã giảm đáng kể. Ví dụ, trong ngành bảo hiểm, tỷ lệ yêu cầu bằng cấp đã giảm tới 33% chỉ trong vài năm. Điều này có nghĩa là, ngay cả khi bạn không sở hữu một tấm bằng đại học, nhưng nếu bạn có những kỹ năng cần thiết cho công việc, bạn hoàn toàn có thể trở thành ứng viên sáng giá.
Xu hướng này đặc biệt rõ ràng trong ngành công nghệ, nơi nhu cầu về các kỹ năng chuyên sâu thường vượt trội hơn so với tầm quan trọng của bằng cấp. Các công ty như Google, Apple và IBM đang gây chú ý vì thực hành tuyển dụng tập trung vào các khả năng cụ thể của ứng viên thay vì bằng cấp của họ.
Sự gia tăng của Tuyển dụng dựa trên Kỹ năng
Sự gia tăng của tuyển dụng dựa trên kỹ năng là một cách đáp ứng với nhu cầu không ngừng thay đổi của thị trường việc làm. Các nhà tuyển dụng tìm kiếm những ứng viên có những kỹ năng cụ thể cần thiết để thành công trong môi trường đầy biến động này
Việc áp dụng Tuyển dụng dựa trên Kỹ năng đặc biệt phổ biến trong các ngành đang trải qua sự thay đổi công nghệ nhanh chóng, như công nghệ thông tin, an ninh mạng và tiếp thị số. Trong những môi trường này, khả năng thích ứng, học hỏi và áp dụng các kỹ năng mới thường có giá trị hơn so với nền tảng giáo dục cụ thể.
Hơn nữa, đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy nhanh chuyển dịch sang làm việc từ xa và làm việc theo nhóm mà thành viên từ nhiều địa điểm khác nhau, càng nhấn mạnh tầm quan trọng của tuyển dụng dựa trên kỹ năng. Các nhà tuyển dụng bây giờ cần phải đánh giá khả năng của ứng viên làm việc độc lập, hợp tác hiệu quả và sử dụng các công cụ kỹ thuật số, thay vì chỉ dựa vào khả năng lên văn phòng hoặc các bằng cấp truyền thống.
Tuyển dụng dựa trên kỹ năng (skill-based hiring) là gì?
Tuyển dụng dựa trên Kỹ năng là một phương pháp tuyển dụng đặt trọng tâm vào các năng lực và khả năng của ứng viên, thay vì chỉ dựa vào các bằng cấp giáo dục hoặc kinh nghiệm làm việc. Các nhà tuyển dụng sử dụng phương pháp này thường đánh giá ứng viên dựa trên các kỹ năng thực tế của họ, chẳng hạn như khả năng lập trình, phân tích dữ liệu hoặc quản lý dự án, thay vì chỉ dựa vào các chứng chỉ truyền thống như bằng cấp đại học hoặc nhiều năm kinh nghiệm trong ngành.
Sự thay đổi được thúc đẩy bởi việc nhận ra rằng các kỹ năng cần thiết để thành công trong nhiều vai trò có thể được tích lũy thông qua nhiều cách khác nhau, bao gồm tự học, các khóa học online/offline, đào tạo ngắn ngày và đào tạo tại nơi làm việc. Bằng cách ưu tiên các kỹ năng thay vì bằng cấp, các nhà tuyển dụng có thể tiếp cận một nhóm ứng viên tài năng lớn hơn, những người có nền tảng phi truyền thống nhưng sở hữu các năng lực cần thiết để thành công trong vai trò đó.
Tuyển dụng dựa trên kỹ năng (skill-based hiring) sẽ xóa sổ Tuyển dụng dựa trên bằng cấp (merit-based hiring)?
Mặc dù sự gia tăng của Tuyển dụng dựa trên Kỹ năng là xu hướng, nhưng không nhất thiết là một sự thay thế cho mô hình Tuyển dụng dựa trên bằng cấp giáo dục chính quy. Thay vào đó, hai phương pháp này có thể bổ sung cho nhau để các nhà tuyển dụng tận dụng xác định ứng viên phù hợp nhất với nhu cầu cụ thể của họ.
Tuyển dụng dựa trên Thành tích, đánh giá các yếu tố như bằng cấp giáo dục, kinh nghiệm làm việc và thành tích tổng thể, vẫn có thể đóng vai trò giá trị trong một số ngành hoặc vai trò cụ thể. Phương pháp này có thể đặc biệt hiệu quả đối với các vị trí yêu cầu hiểu biết sâu sắc về một lĩnh vực cụ thể hoặc khả năng lên chiến lược, tái cấu trúc tổ chức hoặc các nhiệm vụ phức tạp khác.
Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, tuyển dụng dựa trên kỹ năng có thể cung cấp một đánh giá chính xác hơn về khả năng của ứng viên trong việc thực hiện công việc đó. Bằng cách tập trung vào các kỹ năng cụ thể và năng lực thực tế, các nhà tuyển dụng có thể đánh giá tốt hơn về tiềm năng thành công của một ứng viên, bất kể nền tảng giáo dục hoặc chuyên môn của họ là gì.
Chuẩn bị gì để đáp ứng với Tuyển dụng dựa trên Kỹ năng
Khi thị trường việc làm tiếp tục thay đổi, điều quan trọng là người tìm việc phải thích ứng với bối cảnh. Để thành công trong môi trường tuyển dụng dựa trên kỹ năng, cá nhân nên:
- Phát triển và trình bày được các kỹ năng liên quan: Xác định những kỹ năng và năng lực cụ thể đang được yêu cầu nhiều trong ngành hoặc vai trò mong muốn ứng tuyển. Đầu tư thời gian và nguồn lực để bồi dưỡng những kỹ năng này thông qua các khóa học trực tuyến, trại hè kỹ năng hoặc các dự án thực hành.
- Xây dựng một danh sách kỹ năng: Tập hợp một danh sách thể hiện các kỹ năng và thành tích của mình, chẳng hạn như các đoạn mã lập trình, hình ảnh hóa dữ liệu hoặc các nghiên cứu về quản lý dự án mà mình đã làm. Điều này có thể giúp chứng minh năng lực của bạn với các nhà tuyển dụng tiềm năng.
- Tận dụng các chương trình chứng chỉ: Theo đuổi các chứng chỉ được công nhận liên quan để xác nhận các kỹ năng và chuyên môn của mình. Những chứng chỉ này có thể cung cấp cho các nhà tuyển dụng bằng chứng cụ thể về trình độ thành thạo của ứng viên.
- Theo đuổi việc học tập suốt đời: Duy trì việc phát triển kỹ năng và khả năng thích ứng liên tục. Cập nhật xu hướng ngành và công nghệ mới nổi, và chủ động tích lũy các kỹ năng mới để duy trì tính cạnh tranh.
- Chú trọng vào các kỹ năng chuyển đổi: Ngay cả khi bạn không có kinh nghiệm trực tiếp trong một vai trò cụ thể, hãy nhấn mạnh các kỹ năng có thể chuyển đổi sang vị trí mới mà mình đã học được thông qua giáo dục, các dự án cá nhân hoặc kinh nghiệm làm việc trước đó.
Skill-based hiring đang thay đổi cách thức tuyển dụng, mở ra nhiều cơ hội mới cho sinh viên và người lao động. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bằng cấp sẽ hoàn toàn mất giá trị. Quan trọng hơn hết, bạn cần biết cách kết hợp cả hai yếu tố này để tối đa hóa cơ hội thành công trong sự nghiệp. Hãy bắt đầu ngay từ bây giờ bằng việc phát triển những kỹ năng cần thiết và sẵn sàng đón nhận mọi thách thức mà thị trường lao động mang lại!