Cho đến hiện nay, trong suy nghĩ của nhiều người, việc học nghề vẫn thường bị xem như một lối đi phụ, một “kế hoạch B” khi con đường đại học không còn là lựa chọn khả thi. Tuy nhiên, trước sự biến đổi nhanh chóng và sâu sắc của thế giới việc làm, liệu cách nghĩ ấy có còn phù hợp?
Hãy cùng Hướng nghiệp SiF khám phá một góc nhìn khác – nơi “học nghề” không chỉ là một hướng đi, mà có thể là chìa khóa mở ra một tương lai rực rỡ.
Học nghề – Bức tranh mới trong bối cảnh lao động biến đổi
Không còn là ngẫu nhiên, xu hướng học nghề đang dần được chính phủ nhiều quốc gia đầu tư như một chiến lược phát triển nguồn nhân lực ổn định và bền vững.
Theo National Student Clearinghouse – công ty chuyên về dữ liệu giáo dục ở Mỹ, số học sinh đăng ký vào các trường nghề tăng 16% vào năm ngoái, trong khi tỷ lệ nhập học đại học chỉ tăng 1,2%.
Việt Nam cũng không đứng ngoài xu thế! Theo định hướng phân luồng học sinh phổ thông của giai đoạn 2018 – 2025, dự kiến 20% thanh niên 15-25 tuổi học nghề vào 2030. Theo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp, số lượt người học nghề năm 2030 tăng lên 3,8-4 triệu và ít nhất 70% trường nghề đạt chuẩn quốc gia và quốc tế.
Chính phủ Việt Nam cũng đang từng bước tinh gọn hệ thống trường nghề, tập trung đầu tư vào chất lượng đào tạo, đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất thực hành. Theo quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, đến năm 2025, khoảng 20% trường nghề hiện nay sẽ bị đóng cửa để hướng đến mục tiêu xây dựng các đơn vị đào tạo nghề đủ năng lực đáp ứng nhu cầu nhân lực chất lượng cao trong thời đại công nghiệp hiện đại. Môi trường học nghề ngày nay ngày càng hiện đại, sát với thực tế doanh nghiệp, giúp học viên rèn luyện thành thạo kỹ năng ngay trong quá trình học.
(Nguồn ảnh: Cổng thông tin điện tử Đảng bộ tỉnh Hưng Yên)
Học nghề đang dần gỡ bỏ chiếc “nhãn phụ”?
Với người trẻ muốn sớm ổn định và phát triển, đây là “lối đi nhanh mà chắc”:.
- Không mất quá nhiều thời gian, chỉ 1 đến 2 năm học nghề, bạn đã có thể trang bị đủ hành trang để bước vào thị trường lao động.
- Chương trình đào tạo chủ yếu là thực hành, giúp bạn dần hình thành kỹ năng nghề trong suốt quá trình học, sẵn sàng bước vào công việc sau tốt nghiệp.
- Kỹ thuật viên lành nghề, chất lượng cao, được đào tạo bài bản để đáp ứng nhu cầu sản xuất hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh ứng dụng AI ngày càng tăng cao luôn là đối tượng tìm kiếm là của các doanh nghiệp, cả trong nước và quốc tế.
- Mức học phí hợp lý, cùng các chính sách hỗ trợ từ chính phủ tạo điều kiện cho học viên dễ dàng tiếp cận với con đường học nghề.
Quan trọng hơn cả, học nghề không phải là con đường ngắn hạn. Các trường nghề hiện nay cung cấp chương trình học tiếp lên cao đẳng, đại học, giúp bạn nâng cao trình độ và phát triển sự nghiệp lâu dài nếu bạn muốn tiếp tục học hỏi và thăng tiến.
(Nguồn ảnh: baobariavungtau.com.vn)
Học nghề – Lựa chọn dành cho ai?
Khi thị trường lao động khát “thợ lành nghề”, thì học nghề có thể là kế hoạch A cho những trường hợp sau:
- Là lựa chọn khả thi cho những bạn muốn nhanh chóng tích lũy kỹ năng nghề nghiệp và sớm gia nhập thị trường lao động.
- Là hướng đi nhiều tiềm năng với những bạn thiên về học thực hành hơn là lý thuyết.
- Đây cũng là giải pháp thiết thực với những bạn có nguồn lực gia đình hạn chế, không thể dành 4 năm cho việc học đại học.
- Nếu bạn chưa rõ mình phù hợp với ngành nghề nào, học nghề có thể cho phép bạn vừa học, vừa làm, từ đó khám phá khả năng và sở thích bản thân thông qua công việc thực tế, giúp giảm thiểu chi phí và thời gian đầu tư vào một lĩnh vực mà bạn chưa chắc chắn.
Dù đi đường ngắn, nhưng không có đường tắt cho sự không nghiêm túc.
- Thời gian đào tạo nghề ngắn, tập trung nhiều vào thực hành kỹ năng. Tuy nhiên, để bảo đảm sự phát triển lâu dài trong công việc sau này được thành công, các bạn không nên xem nhẹ hoặc bỏ qua các kiến thức lý thuyết cần thiết trong suốt quá trình học, để hoàn thiện và nâng cao năng lực nghề nghiệp.
- Bên cạnh kỹ năng chuyên môn, học viên cần phát triển những kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề… Đây chính là yếu tố quan trọng giúp bạn vượt qua các thử thách và đạt được thành công bền vững trong nghề nghiệp.
- Thái độ học tập rèn luyện nghiêm túc là chìa khóa. Cho dù trong trường hợp việc bước chân vào trường nghề thật sự là “lựa chọn B” của bạn thì việc tốt nghiệp trường nghề với “kết quả hạng A” và một vốn ngoại ngữ tốt vẫn là một cánh cửa mở rộng đến các cơ hội phát triển nghề nghiệp cho bạn không chỉ trong mà cả ở ngoài nước.
Khởi đầu chủ động – Rút ngắn hành trình
Học nghề đang dần không còn là kế hoạch B. Với sự định hướng, các chính sách hỗ trợ của chính phủ và nhu cầu ngày càng cao của thị trường lao động, học nghề có thể được xem là lựa chọn khôn khéo của những ai hiểu rõ nhu cầu, điều kiện của bản thân và thấy được cơ hội và thế mạnh của con đường này.
Đừng chần chừ! Hãy bắt đầu ngay hôm nay: Chủ động tìm hiểu thêm về con đường này, đừng chỉ suy nghĩ về các lựa chọn truyền thống, tìm kiếm sự hỗ trợ tại các trung tâm hướng nghiệp như SiF nếu bạn chưa tự tin với lựa chọn của mình.
Theo dõi Hướng Nghiệp SiF để cập nhật thêm thật nhiều thông tin bổ ích, khoa học về định hướng và phát triển nghề nghiệp tại Việt Nam