Hãy để tôi nói thẳng điều này, không lòng vòng, không ngọt ngào, Bạn có biết, bạn đang dần bị thay thế bởi một người đồng nghiệp “đặc biệt” này không?. Họ vô cùng năng suất. Không cần phỏng vấn. Làm việc không mệt mỏi. Không than vãn. Làm việc 24/7. Không chấm công. Không cà phê sáng. Không nghỉ trưa. Không tán dóc. Không check-in mạng xã hội. Họ sẽ sớm gia nhập vào lực lượng lao động, len lỏi từ văn phòng hành chính đến dây chuyền sản xuất, từ dịch vụ khách hàng đến những công việc đòi hỏi sự chính xác cao.
Họ là “nhân viên AI” – Đừng chủ quan nữa. Đây không còn là viễn cảnh. Đây là hiện thực. Sam Altman, ông trùm OpenAI, đã cảnh báo: “Tôi tin trong năm 2025, chúng ta có thể chứng kiến các tác nhân AI (AI Agent), hay “nhân viên AI”, lần đầu tham gia lực lượng lao động và thay đổi đáng kể năng suất của các công ty”.
“Nhân viên AI” đang thay đổi “cuộc chơi” nghề nghiệp ra sao? Ai sẽ tiến lên, ai sẽ bị bỏ lại? Hãy cùng Hướng nghiệp SiF khám phá nhé.
“Nhân viên AI” không bắt đầu từ những nơi khó nhằn. Mục tiêu đầu tiên của chúng, chính là những công việc rập khuôn, dễ đoán, không đòi hỏi tư duy hay cảm xúc con người:
- Nhập liệu – đã có nhân viên AI xử lý chính xác, nhanh gọn từng con số, không biết mệt mỏi.
- Trả lời mail theo mẫu: nhân viên AI có thể phản hồi hàng trăm khách hàng một lúc, giữ tone giọng chuyên nghiệp không sai lệch.
- Xử lý đơn hàng, cập nhật kho, check lỗi hệ thống, kiểm tra dây duyền sản xuất không lơ là, vô cùng năng suất và độ chính xác cao.
- Hỗ trợ khách hàng qua kịch bản – nhân viên AI có thể nói chuyện mượt mà bằng nhiều thứ tiếng, nhớ từng lịch sử khách hàng còn hơn cả nhân viên lâu năm
Dự đoán từ McKinsey (2024) cũng đưa ra một viễn cảnh rõ ràng: ‘trong vòng 10 năm tới, khoảng 30% công việc hiện tại có thể bị thay thế bởi AI và tự động hóa”. Diễn đàn Kinh tế Thế giới thì nói rõ hơn: “92 triệu việc làm bị mất trên toàn cầu và các công nghệ mới có thể tạo ra 170 triệu việc làm mới”. Nhưng đừng vội thở phào, việc mới không dành cho tất cả.
Người lao động làm việc một cách rập khuôn, sống bằng quy trình cũ: Bạn càng làm việc giống “máy móc”, bạn càng dễ bị máy thay thế. Không học, không cập nhật, không xoay chuyển – bạn đang đặt mình vào danh sách “khai tử”. Phụ huynh và học sinh vẫn còn mơ màng, vẫn giữ lấy định hướng nghề nghiệp theo mô típ “nghề ổn định, công việc văn phòng nhẹ nhàng”, thì rất tiếc, điều ấy đang đẩy chính bản thân mọi người tới chỗ bị thay thế đầu tiên. Những công việc “ổn định” nhất cũng là nơi “nhân viên AI” len vào trước tiên.
Cơ hội dành cho ai?
Nhân viên AI không chỉ là một công cụ hỗ trợ. Họ sẽ trở thành một phần của lực lượng lao động. Họ giúp tăng năng suất, giảm chi phí, và giải phóng con người khỏi những công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại. Họ khởi đầu cho một kỷ nguyên nghề nghiệp mới. Một kỷ nguyên với sự biết mất và ra đời liên tục của hàng ngàn công việc cùng song hành với sự phát triển của nhân viên AI. Một kỷ nguyên với sự gia tăng nhu cầu cho những ngành nghề liên quan đến sự thấu hiểu, đồng cảm,sự kết nối giữa người người với người và tư duy chiến lược dài hạn như giáo dục, y tế, tâm lý học, quản trị nhân sự…
Trong kỷ nguyên này, những cánh cửa mở ra sẽ dành cho người lao động chủ động thích nghi, chủ động học tập liên tục; những người dám thay đổi, sáng tạo thay vì rập khuôn, những ai học được cách hợp tác cùng người “đồng nghiệp đặc biệt” này thay vì kháng cự và xem chúng là kẻ đối địch.
Sẵn sàng cho một tương lai mới
Không còn thời gian để “từ từ rồi tính” nữa. Thị trường lao động không chờ bạn “ổn định xong đã”. Không chờ bạn “lên kế hoạch dần dần”. “Nhân viên AI” sẽ sớm có mặt ở khắp nơi và sát bạn ngay lúc này. Và họ sẽ không chờ bạn thích nghi. Họ sẽ thay bạn nếu bạn không thay đổi mình trước.
Ngay từ hôm nay, đừng chỉ đứng ngoài nhìn dòng chảy thời đại cuốn trôi mọi thứ. Hãy bắt tay vào hành động. Nắm bắt cơ hội, sẵn sàng chủ động tìm hiểu rõ thế giới nghề nghiệp đang vận hành ra sao, nghiêm túc xác định tiềm năng và thế mạnh của bản thân, đồng thời xây dựng chiến lược thích ứng thông minh để luôn chủ động phát triển và SiF luôn ở đây không chỉ đồng hành mà còn dẫn lối, tiếp lửa và thúc bạn tiến xa hơn.
Theo dõi Hướng Nghiệp SiF để không bỏ lỡ những thông tin bổ ích, uy tín về định hướng và phát triển nghề nghiệp tại Việt Nam.